Intro

Dlaczego „Limes”?

Wyraz “Limes” to łaciński rzeczownik, który posiada wiele różnych znaczeń. Termin ten pochodzi od nazwy drogi rozdzielającej działki ziemi, winnice, pola wyznaczane przez miedzę lub inne oddzielające struktury. W tym sensie jest to droga graniczna. W literaturze oznacza także systemy rzymskich umocnień granicznych wznoszonych na krańcach imperium szczególnie narażonych na najazdy. Limes oznaczał także drogę w znaczeniu abstrakcyjnym (ang. way), w szczególności Drogę Mleczną (łac. limes candidus). W końcu limes oznacza każde rozróżnienie albo różnice.

Myślę, że to słowo całkiem dobrze obrazuje to, czemu ma służyć niniejsza strona: rozróżniać a jednocześnie widzieć razem naukę i religię, rozum i wiarę. Temu celowi strona ta będzie służyła przede wszystkim poprzez informację o publikacjach oraz o inicjatywach podejmowanych na styku tych dwóch obszarów na całym świecie. Informacje będą podawane w kilku językach. W celu wybrania informacji w określonym języku proszę używać tagów.

Jacek Poznański SJ

personal website

Jak rozpocząć przygodę z dyscypliną zwaną „Nauka i Religia”

Oto propozycja wprowadzenia w zagadnienia oparta na polskiej literaturze.

1. Alister McGrath, Nauka i religia, Wydawnictwo WAM, Kraków 2008, ss. 324.

Autorem książki jest Alister McGrath, profesor historii teologii na uniwersytecie w Oksfordzie, znany polskiemu czytelnikowi jako współautor polemicznej książki Bóg nie jest urojeniem (WAM, Kraków 2007), będącej reakcją na książkę Richarda Dawkinsa Bóg urojony. „Omawiana książka jest przeznaczona dla czytelnika, który dopiero rozpoczyna swoją przygodę z tą pasjonującą problematyką. Autor uważa, że kompetentne studia w tej dziedzinie powinny zakładać dobrą wiedzę w zakresie przynajmniej jednej religii i jakiejś nauki przyrodniczej, najlepiej fizyki lub biologii, ale jest świadomy, że w stosunku do wielu zainteresowanych wymaganie takie będzie zbyt wygórowane i właśnie takim czytelnikom poświęca swoją pracę. Podręcznik więc ma być kompromisem pomiędzy tym, co należałoby wiedzieć a tym, czego można wymagać w ciągu jednego lub dwu semestrów.” (ks. prof. Michał Heller)

Tutaj znajdziesz plik .pdf ze spisem treści oraz wstępem do tej książki. Tutaj jest parę recenzji. A tutaj możliwość zakupu w sklepie internetowym.

2. Michał Heller, Zbigniew Liana, Janusz Mączka, Włodzimierz Skoczny, Nauki przyrodnicze a teologia: konflikt i współistnienie, Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej BIBLOS Tarnów 2001, seria: OBI, ss.390.

Historia bez filozoficznego spojrzenia może się łatwo zamienić w kronikarskie kolekcjonowanie faktów, podobnie, jak filozofia nauki bez historycznej podbudowy łatwo przechodzi w uprawianie fikcji. Autorzy książki postawili sobie wyraźny cel dydaktyczny. Chcieli nauczyć rozumienia ważnych procesów dziejowych zachodzących w kulturze. Podjęli najbardziej kontrowersyjne tematy z dziejów ludzkiej myśli: m.in. rewolucję kopernikańską i „sprawę Galileusza”.

Tutaj możliwość zakupu w sklepie internetowym.

3. Refleksje na rozdrożu. Wybór tekstów z pogranicza wiedzy i wiary,  ks. Stanisław Wszołek (red.), Wydawnictwo Biblos, Tarnów 2000, ss.378.

Wybór tekstów dotyczących relacji „nauka – wiara” składa się z dwóch części. W pierwszej, („Wypowiedzi”), zamieszczono teksty, w których autorzy (m.in. Tischner, Lakatos, Salamucha, Drewnowski, Rahner, Heller) rozważają tematykę wzajemnego oddziaływania wiary i nauki, w różnych kontekstach i z różnych punktów widzenia. W części drugiej („Debaty”), czytelnik znajdzie sześć dyskusji, ujawniających praktyczne niuanse zagadnienia omawianego w części pierwszej. Uczestnikami zamieszczonych dyskusji są m.in. Einstein – Tagore, Russell – Copleston.

Tutaj możliwość zakupu w sklepie internetowym.

Oto propozycja wprowadzenia w zagadnienia oparta na literaturze angielsko-języcznej.

Propozycja dla tych, którzy znają angielski od The Center for Theology and the Natural Sciences

Introductory Resources
To begin your learning journey in the science and religion dialogue, CTNS has listed outstanding introductory books to get you started. Read „An Introduction to Bridging Science and Religion” by Dr. Robert Russell.

Barbour, Ian G.
When Science Meets Religion. San Francisco: HarperSanFrancisco, 2000.

Ian Barbour, whose work in the 1950s and 1960s served as a catalyst for the current dialogue between science and theology, presents four ways for understanding the relationship between science and religion: conflict, independece, dialogue, and integration. Barbour then surveys areas of scientific and theological concern using this typology, including quantum physics, evolution, genetics, divine action, astronomy, and creation.

Peters, Ted, Ed.
Science & Theology: The New Consonance. Boulder, Colorado: Westview Press, 1998.

This edited volume includes essays by fifteen authors on topics ranging from physics and divine action to evolution, ethics, and ecology. The opening chapter by Ted Peters, „Science and Theology: Toward Consonance” offers an overview of recent discussions in science and theology as well as a description of the various ways in which science and theology relate.

Polkinghorne, John.
Belief in God in an Age of Science. London/New Haven: Yale University Press, 1998.
The Dwight Harrington Terry Foundation Lectures on Religion in the Light of Science and Philosophy.

John Polkinghorne, a theoretical physicist and theologian, explores natural theology, divine action, critical realism, and prospects for future dialogue between science and theology. The book comprises variations on a theme, as Polkinghorne writes in the introduction: „if reality is generously and adequately construed, then knowledge will be seen to be one; if rationality is generously and adequately construed, then science and theology will be seen as partners in a common quest for understanding.”